قفس پرنده که برای پرندگان ساخته می شود اطلاق می گردد، که در انواع قفس استوانه ای، گرد و مستطیل ساخته می شوند.
قفس پرندگان آنتیک (یا به سبک عتیقه) اغلب به عنوان کالاهای کلکسیونی و یا به عنوان دکوراسیون خانه مورد استفاده هستند اما بیشتر آنها برای نگهداری پرندگان زنده به علت کوچک بودن، شکل نامناسب ، استفاده از مواد غیر ایمن یا ساخت و ساز نامناسب استفاده نمی شوند. قفس های مرغوب که برای پرندگان خانگی طراحی شده اند مناسب ترند.
طرح و اندازه
به طور کلی، هرچه پرنده بزرگتر و فعالتر باشد ، قفس بزرگتری باید استفاده کند. مدت زمانی که پرنده هر روز در قفس می گذراند نیز یک فاکتور است. پرنده ای که بیشتر اوقات در قفس قرار دارد فضای بسیار بیشتری نسبت به پرنده ای که فقط در شب در قفس می شود، نیاز دارد.
بعضی از پرندگان الزامات خاصی دارند. آمازون ها (نوعی طوطی) میله های افقی را ترجیح می دهند، زیرا دوست دارند از آن بالا بروند. پرندگانی که کثیف غذا می خورند برای غذا خوردن نیاز به ظرف یا دیواره دور قفس دارند. بعضی پرندگان نیز برای تولید مثل ممکن است به لانه یا جعبه تولید مثل و قفس بزرگتر نیاز داشته باشند. پرندگان باهوش، مانند طوطی ها و کلاغ ها، برای جلوگیری از فهمیدن آنها به مکانیسم های قفل ایمنی نیاز دارند و برای سرگرمی آنها اغلب به اسباب بازی ها و یا پایه های بازی احتیاج دارند. طوطی ها و ماکائوهای بزرگتر میله های قفس های نازک را پاره می کنند. قفس های با روکش زینک یا اصطلاحا توری سیم مرغی می تواند طی چند سال باعث مسمومیت طوطی ها شوند.
بیشتر قفس های طوطی از آهن فرفورژه یا سیم مسوار مه مرغوبتر است، ساخته می شوند و با رنگ غیر سمی که به عنوان پوشش پودر الکترواستاتیک شناخته می شود، رنگ آمیزی می شوند. مرغوبترین قفس برای طوطی ها ساخته شده از استیل ضد زنگ است و با اینکه گران قیمت هستند اما از قفس با روکش پودری دوام بیشتری دارند مگر اینکه ضخامت سیم مسواری که برای این نوع پرنده ها استفاده می شود مناسب باشند که این قفس ها در کارخانه صنیع کار از ضخامت مناسبی برخوردار هستند. موادی که برای ساخت قفس ها استفاده می شود بسیار بر قیمت تأثیر می گذارد. در حالی که قفس های کوچک نسبتاً ارزان هستند، قفس های بزرگ به اندازه طوطی گرانتر هستند.
تاریخچه
قفس های پرندگان اولین استفاده خود را در بین النهرین باستان، مصر، ایران، یونان، روم، چین، هند، بابل و بسیاری دیگر داشتند. در این مدت پرندگان اغلب به دلایل مذهبی یا نمادین نگهداری می شدند، اما همچنین نشانه ثروت و اشرافیت بود، مانند پرندگان آفریقایی که به دادگاه های روم وارد می شدند. این روند در اروپا ادامه یافت زیرا پرتغالی ها قناری ها را بازگرداندند (البته به نام جزایر قناری) در قرن شانزدهم. منطقه هارتس کوهدر آلمان به دلیل سبک منحصر به فرد خود در قفس پرندگان، تراشیدن قفس های چوبی استادانه و شبیه ساعت های فاخته معروف شد. تجارت پرندگان عجیب و غریب کاملاً سودآور شد، برخی از پرندگان بر اساس وزن خود درمقابل طلا معامله می شدند. پرندگان اسیر نمادی از وضعیت بودند و با حمایت ویژه از سلطنت، در خانه های ثروتمند و دادگاه ها در سراسر اروپای غربی نگهداری می شدند. قرون 18 و 19 دوره قابل توجهی از خلاقیت در مورد قفس پرندگان بود. این تأثیرات از چین تا اروپا گوتیک متغیر بود. شاید اوج نگهداری پرندگان در دوران ویکتوریا باشد. نوآوری های جدید در طراحی و مواد منحصر به فرد، شور و شوق نگهداری پرندگان را برانگیخت. حتی در آمریکای استعماری، مهاجران، پرندگان را در قفس های چوبی یا بامبو نگهداری می کردند. در سال 1874، شرکت Andrew B. Hendryx (که در آن زمان Hendryx & Bartholomew نامیده می شد) در آمریکا تاسیس شد و به عنوان یکی از تولید کنندگان اصلی قفس های پرنده مد روز به کوه هارتز پیوست. همانطور که در اوایل دهه 1900 جنبش هنر دکو و هنر و صنایع دستی به وجود آمد، طراحی قفس پرندگان طرح روز را بازتاب می داد، معمولاً با قفس های آویزان به سبک شرقی. تغییر بزرگ بعدی در سبک مربوط به دوران اتمی بود که پلاستیک به ماده اصلی در قفس های تولید انبوه تبدیل شد. به آرامی، قفسهای آهنی و پلاستیکی جای خود را به قفسهای بزرگ، براق و استیل موجود در فروشگاه های حیوانات خانگی داد. در ایران نیز از سال 1340 شرکتی که در آن روزها به نام صنیع کار معروف بود و توسط سید جلال میرابریشمی راه اندازی شده بود شروع به تولید قفس های تزیینی و مینیاتورهای ایرانی نمود. در آن زمان از این قفس ها در دربار شاه و همچنین بسیاری از افراد مشهور آن زمان مانند خانم گوگوش و … از این قفس ها استفاده می کردند. در ابتدا در ایران از قفس گرد استفاده می شد که امروزه برای پرنده های بزرگ از قفس استوانه ای استفاده می شود و برای پرنده های کوچک از قفس های گرد و گاهی مستطیل استفاده می شوند.
ایمنی
یک قفس برای یک پرنده اهلی خانگی که روزانه مجاز به خارج شدن است باید به اندازه ای بزرگ باشد که بتواند بال های خود را به راحتی و بدون برخورد به کناره های قفس یا اسباب بازی ها یا اشیا داخل قفس کاملاً دراز کند. در بعضی از کشورها اسکان پرندگان خانگی در قفس غیر مجاز است که اجازه بال زدن ندارد. بالهای پرندگان معمولی از حدود 30 سانتی متر (12 اینچ) برای یک پرنده جوان و 41 سانتی متر (16 اینچ) برای کوکاتیل یا آمازونها تا حدود 91–122 سانتی متر (36–48 اینچ) برای ماکائو است.
پرندگان بی بند و باری که به طور مرتب از قفس خود خارج نمی شوند، مانند اکثر فنچ ها، عروس هلندی و قناری ها، به قفس های بزرگتری نیاز دارند که به اندازه کافی بلند باشند تا پرواز کنند. میله ها باید از هم به اندازه ای فاصله داشته باشند تا پرندگان کنجکاو نتوانند سر خود را از قفس بیرون آورده و گیر کنند. برای پوشش قفس باید از رنگ غیرسمی استفاده شود، زیرا پرندگان تمایل دارند با نوک خود با سیمهای قفس بازی کنند و در صورت خوردن رنگ، می توانند در اثر مسمومیت بمیرند.
